W dobie rosnącego zainteresowania odnawialnymi źródłami energii fotowoltaika zyskuje na znaczeniu jako istotny element nowoczesnego budownictwa. Coraz więcej inwestorów i właścicieli budynków rozważa montaż paneli słonecznych, również na dachach płaskich. Pojawia się jednak pytanie – czy to rozwiązanie jest opłacalne i możliwe do wdrożenia od strony technicznej? W tym artykule znajdziesz praktyczne informacje, które pomogą rozwiać wątpliwości i ułatwią podjęcie świadomej decyzji. Omówimy aspekty techniczne, potencjalne wyzwania oraz dostępne systemy montażowe, które zapewniają bezpieczeństwo i wysoką wydajność instalacji.
Jakie są zalety montażu paneli fotowoltaicznych na dachach płaskich?
Montaż modułów fotowoltaicznych na dachach płaskich ma wiele zalet, zarówno technicznych, jak i ekonomicznych:
- Na dachu płaskim istnieje możliwość precyzyjnego ustawienia paneli fotowoltaicznych pod optymalnym kątem oraz w orientacji południowej, co pozwala na maksymalne wykorzystanie promieniowania słonecznego. W przypadku dachów skośnych kierunek i kąt montażu są z góry narzucone przez konstrukcję budynku.
- Dzięki możliwości dowolnego rozmieszczenia wydajnych modułów fotowoltaicznych Canadian Solar i większym odstępom między rzędami można zminimalizować efekt zacienienia, który znacząco obniża wydajność systemu.
- Dachy płaskie umożliwiają łatwy dostęp i sprzyjają sprawnemu montażowi, serwisowi oraz czyszczeniu modułów fotowoltaicznych.
- Systemy balastowe (niewymagające wiercenia) pozwalają zamontować panele bez naruszania poszycia dachowego – to ważne w przypadku dachów pokrytych papą, membraną czy inną izolacją.
- Łatwiej zaplanować przyszłą rozbudowę instalacji lub integrację zsystemem chłodzenia, stacją ładowania samochodów lub zapewniającym całkowitą niezależność energetyczną magazynem energii.
- Fotowoltaika na płaskim dachu jest mniej widoczna, ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku budynków o określonych wymaganiach wizualnych lub objętych ochroną konserwatora zabytków.
Z jakimi wyzwaniami wiąże się montaż fotowoltaiki na dachu płaskim?
Montaż fotowoltaiki na dachu płaskim wiąże się z wieloma wyzwaniami technicznymi i projektowymi. Konstrukcja dachu powinna udźwignąć ciężar paneli i balastu, dlatego warto zlecić analizę nośności przed rozpoczęciem prac. Przede wszystkim należy dokładnie sprawdzić nośność dachu, ponieważ instalacja PV zwiększa obciążenie powierzchni, szczególnie systemy balastowe, które mogą ważyć od 15 do nawet 35 kg na metr kwadratowy. Istotne znaczenie ma również rodzaj pokrycia dachowego – w zależności od tego, czy dach jest pokryty membraną, papą, folią, betonem czy żwirem, należy dobrać odpowiedni sposób montażu: aerodynamiczny, balastowy lub inwazyjny.
Nie można pominąć aspektów związanych z odpornością na warunki atmosferyczne. Dachy płaskie są szczególnie narażone na działanie silnych wiatrów i zaleganie śniegu, dlatego konstrukcja powinna być dostosowana do odpowiedniej strefy klimatycznej. Równie ważna jest ochrona hydroizolacji poszycia.
Istotne jest także ustawienie paneli pod właściwym kątem i w odpowiednim kierunku, ponieważ zbyt płaska instalacja szybciej się brudzi i traci wydajność. Trzeba również zadbać o dostęp do instalacji w celach serwisowych oraz zabezpieczyć ją przed gniazdowaniem ptaków.
Na jakim dachu płaskim można zamontować moduły fotowoltaiczne?
Na dachu płaskim (zazwyczaj o spadku ≤5–7°) moduły fotowoltaiczne montuje się na specjalnych konstrukcjach wsporczych, które umożliwiają ustawienie paneli pod odpowiednim kątem – zazwyczaj 5–45°, 10–30° lub w układzie wschód‑zachód. Każdy niezabudowany dach płaski to potencjalne miejsce na panele słoneczne, niezależnie od użytego pokrycia. Pamiętaj jednak o dwóch najważniejszych kwestiach:
- Odpowiednia nośność dachu: Sprawdź, czy konstrukcja dachu wytrzyma dodatkowe obciążenie wynikające z instalacji fotowoltaicznej.
- Szczelność połączeń: Zadbaj o to, by wszystkie połączenia konstrukcji pod moduły PV z dachem były precyzyjnie uszczelnione, aby zapobiec przeciekom.
Jaka konstrukcja pod panele fotowoltaiczne na płaskim dachu jest odpowiednia?
Planując montaż paneli fotowoltaicznych na płaskim dachu, należy uwzględnić zarówno budowę dachu, jak i lokalne warunki wiatrowe. W praktyce stosuje się dwa typy systemów: mechaniczne oraz balastowe.
Systemy inwazyjne polegają na trwałym przymocowaniu konstrukcji do podłoża dachowego za pomocą kotew lub specjalnych mocowań. Taki montaż wymaga naruszenia warstwy hydroizolacji, dlatego stosuje się go najczęściej na dachach z ograniczoną nośność oraz na dachach betonowych, na których nie jest możliwe wykonanie solidnego montażu mechanicznego.
Alternatywą są systemy balastowe, które nie wymagają wiercenia ani ingerencji w powierzchnię dachu. Stabilność paneli uzyskuje się tu dzięki odpowiednio rozmieszczonym obciążeniom – zazwyczaj są to betonowe bloczki. System montażu z obciążeniem sprawdza się na dachach o dobrej nośności i jest cenione za prostotę montażu oraz możliwość swobodnego ustawienia kąta nachylenia paneli. Jednak w rejonach narażonych na silny wiatr konieczne są dodatkowe zabezpieczenia.
Rośnie także zainteresowanie systemami aerodynamicznymi na dachach płaskich. Największą zaletą tego typu systemów jest to, że nie wymagają one kotwienia ani ingerencji w powierzchnię dachu. Zamiast tego opierają się na przemyślanej konstrukcji i odpowiednim balaście – ale z mniejszą ilością obciążników niż w tradycyjnych systemach balastowych. Dzięki specjalnemu kształtowi wsporników, powietrze opływa instalację, a nie „podwiewa” jej od spodu.
Artykuł powstał przy współpracy z hurtownią paneli PV Procarte.
